شماره گذاری نقش بسیار مهمی در شناسایی دام دارد و کلیه اطلاعات شناسنامه ای دام شامل اطلاعات والدین و شجره، بیماری ها، درمان، تولید مثل و کلیه وقایعی که در طول زندگی دام اتفاق می افتد بر مبنای شماره اختصاص داده شده به دام، در برگه و یا نرم افزار مدیریت ثبت می گردد.
اگرچه
پلاک گوش در انواع مختلفی تولید و بر روی گوش دام نصب می گردد، با این حال ماندگاری دایمی اعداد حک شده بر روی پوست و قابلیت خواندن شماره بدن از فاصله دور، سبب شده است که دامداران به شماره کپل توجه ویژه نمایند.
نشانگذاری عدد بر روی پوست به روش های مختلفی انجام می پذیرد و یکی از کم خطرترین آنها، استفاده از داغ سرد و یا انجماد پوست می باشد. در این حالت، با از بین رفتن رنگ دانه های مو، بعد از مدتی رشد موهای سفید در کنار موهای رنگی عدد ثبت شده بر روی بدن دام را نمایان می سازد.
معمولاً علامت گذاری گرم و سرد در نواحی کپل، روی دنده ها و یا گاهی گردن انجام می گیرد و غالباً یک طرفه است، ولی در بعضی موارد دامدار برای سهولت در خواندن شماره، آن را در دو طرف بدن دام انجام می دهد.
باید توجه داشت که در بیشتر موارد، حذف عدد حک شده بر روی بدن غیرممکن می باشد. بنابراین در هنگام ثبت عدد می بایست دقت بالایی اعمال گردد.
برای هر نوع پلاک زنی و یا شماره زنی، مقید کردن و مهار کامل دام برای جلوگیری از آسیب زدن به پرسنل ضروری است. به خصوص زمانی که کاربر قصد فعالیت بر روی دام بالغ و سنگین وزن را دارد.
برای درج شماره بدن، می بایست موهای محل علامت گذاری را به میزان ١٠ تا ١۵ سانتی متر مربع بتراشید و سپس با الکل ضدعفونی کنید.
ابتدا شماره های فلزی را داخل مخلوط یخ خشک با دمای منفی 79 درجه سانتی گراد و الکل ٩۵ درصد قرار دهید.
مدت زمان قرار گرفتن شماره های به دمای انجماد رسیده بر روی بدن تحت تأثیر عواملی مانند سن حیوان، اندازه و جنس اهرم ها، نوع پوست، ضخامت عضله زیر پوست یا طول مدت و فشار وارده بر اهرم ها می باشد.
در جدول زیر، زمان لازم برای نگه داشتن پلاک بر روی پوست گاو را مشاهده می نمایید. این زمان برای حالتی است که از یخ خشک استفاده کرده اید.
توجه:
برای گاوهای با پوست سفید، مدت ١٠ تا ١۵ ثانیه به زمان های ذکر شده اضافه کنید تا فولیکول های مو از بین بروند و محل شماره بدون مو باقی بماند.
سن بر حسب ماه | زمان بر حسب ثانیه |
1 | 10 |
4 | 20 |
8 | 25 |
18 | 30 |
در صورتیکه مدت زمان نگه داشتن پلاک منجمد بر روی پوست گاو کوتاه باشد، شماره کمرنگ خواهد شد و اگر برای مدت طولانی نگه دارید می تواند منجر به آسیب به پوست و سوختگی گردد.
در صورتکیه به جای یخ خشک، از ازت مایع با دمای منفی 196 درجه استفاده می کنید، زمان قرارگیری کمتر از یخ خشک خواهد بود.
سن بر حسب ماه | زمان بر حسب ثانیه |
1 | 5 |
2-5 | 7 |
6-9 | 10 |
10 | 12 |
13 | 15 |
18 | 20 |
برخی اعتقاد دارند در صورت استفاده از ازت مایع، نیاز به تراشیدن موی پوست گاو نمی باشد. در این روش مدت زمان لازم برای قرار دادن شماره روی پوست دام به شرح جدول زیر است:
سن بر حسب ماه | زمان بر حسب ثانیه |
2-3 | 5 |
4-6 | 7 |
7-12 | 12 |
بیشترا ز 12 | 35 |
در این روش موی سفید بعد از ۴ تا ۶ هفته در محل شماره زنی ظاهر می شود و شماره در خلال مدت فوق و بعد از آن نیز کاملاً واضح و خوانا می باشد. در گاوهای با پوست سفید شماره ها را ١۵ تا ٢٠ ثانیه بیشتر روی پوست قرار می دهند.
لطفا به مقاله اضافه شده در خصوص نحوه نشانگذاری در قسمت " فایل ضمیمه " مراجعه فرمایید.