نقش لاینر شیردوشی در دوشش دام

از آنجاییکه سطح داخلی لاینر شیردوشی با پوست کارتیه دام تماس مستقیم دارد، نوع طراحی سر و بدنه لاینر، کیفیت مواد اولیه، نوع پخت لاستیک، قطر دهانه و طول لاینر منجر به خصوصیات فیزیکی متفاوت لاینر شیردوشی پس از تولید می گردد که تاثیر متفاوتی بر عملکرد دستگاه شیردوشی و سلامت دام خواهد گذاشت. بنابراین بسیار مهم است که لاینری متناسب با نژاد و گونه موجود در گله مورد استفاده قرار گیرد. همانطور که دوشش با لاینر قدیمی و فرسوده منجر به بروز آسیب پستانی مانند پرولابس کارتیه گاو می شود، استفاده از لاینر نامتناسب نیز مانند لاینر شیردوشی با قطر دهانه زیاد باعث لیز خوردن، هوا کشیدن، افزایش نرخ ورم پستان و نیز اختلال در کارکرد دستگاه شیردوش می گردد.

بنابراین با توجه به نژاد دام، بزرگی یا کوچکی جثه، برند دستگاه شیردوش، مدل خرچنگی شیردوشی و شکل شل استیل یا کاپ پلیمری لاینر، لاینرها به اشکال متفاوت و متنوعی تولید می گردند و بر اساس قطر دهانه، طول و قطر بدنه، سطح مقطع دایره، مثلثی یا مربع، مواد سازنده مانند سیلیکون و رابر و برخی موارد دیگر طبقه بندی می شوند.

در نتیجه تغییرات ذکر شده، با گذشت 2500 بار دوشش در یک لاینر لاستیکی، به تدریج درجاتی از قرمزی ناشی از دوشش نادرست بر روی پوست سرپستان دام مشاهده می گردد و آسیب به کارتیه ها افزایش می یابد. این آسیب های کوچک در کوتاه مدت باعث کاهش مقاومت طبیعی پوست کارتیه نسبت به باکتری ها و عوامل بیماری زا می شود که تاثیر آن به صورت زخم های کوچک پنهان و یا مشهود بر روی پوست سرپستان نمایان می گردد.از سوی دیگر هوا کشیدن لاینر و دوشش ناقص شیر سبب افزایش تعداد سلول های سوماتیکی (SCC) و افزایش احتمال ابتلا به ورم پستان می شود.

از این رو داشتن برنامه منظم و دایمی جهت تعویض لاینر لاستیکی (رابر) بعد از 2500 تا 3000 بار دوشش، بدون توجه به شکل ظاهری آن سلامت گله و کیفیت شیر را افزایش می دهد. خاطرنشان می شود که زمان مجاز استفاده از لاینر شیردوشی سیلیکونی 6000 تا 8000 بار دوشش می باشد. به علت برتری های مکانیکی و شیمیایی سیلیکون نسبت به لاستیک، افت کیفیت در لاینر سیلیکونی آرام تر و تاثیر منفی لاینر سیلیکونی فرسوده بر سلامت پستان کمتر است؛ با این حال همه انواع لاینر می بایست بعد از زمان مشخصی تعویض گردند.

فارغ از مسایل علمی و فنی، تصویر زیر بیانگر اثر منفی زمان بر شکل ظاهری و ابعاد لاینر و در نتیجه کاهش راندمان شیردوشی است. افزایش طول بدنه لاینر سمت چپ (که در داخل شل قرار می گیرد) به معنی کاهش تاثیر ضربان پولساتور و کاهش سرعت دوشش دام و خروج شیر از پستان می باشد.