این نوشتار صرفا مربوط به مناطقی می باشد که دمای هوا به شدت سرد است و بادهای شدیدی می وزد. به صورت کلی بیشتر مناطق ایران فاقد این شرایط می باشند و تنها نقاط کوهستانی و با ارتفاع بالا درگیر این موضوع هستند.
بادهای شدید و هوای بسیار سرد احتمال بروز
ورم پستان های استافیلوکوکی را افزایش می دهند. هوای سرد منجر به ترک خوردن پوست سرپستان می شود. همانطور که می دانید بین میزان آسیب به پوست، تعداد کلونی های استافیلوکوکوس اورئوس و افزایش احتمال ورم پستان همبستگی وجود دارد.
برخی تحقیقات بیان می کنند که استفاده از پمادهای پوستی برای مبارزه با ورم پستان در مقایسه با محلول های ضدعفونی بعد از دوشش، نه تنها منجر به درمان نمی شود بلکه جمعیت استافیلوکوکوس ها را نیز افزایش می دهند.
در حالیکه این پمادها به واسطه دارا بودن برخی ترکیبات، منجر به بهبود کیفیت پوست سرپستان می شوند اما در واقع بیشتر جنبه آرایشی و کمتر تاثیر بر کاهش انواع بیماری های ورم پستان دارند. ظاهرا بهتر است این پمادها زمانی استفاده شود که هنوز پوست سرپستان ها به خاطر دمای هوا آسیب ندیده باشد. به بیان دیگر این پمادها بیشتر اثر پیشگیری دارند تا درمان.
بنابراین استفاده از محلول ضدعفونی بعد از دوشش تنها مبارزه موثر با بروز ورم پستان های مسری است. طبق برخی مشاهدات، محلول ضدعفونی بعد از دوشش حاوی 1 درصد ید و 10 درصد گلیسیرین، تا 90 درصد میزان عفونت های جدید ناشی از استافیلوکوکوس اوروئوس را کاهش می دهد.
برای کاهش کلونی های باکتریایی بر روی پوست، مهم است که تیت دیپ یا غوطه ور کردن پستان در محلول بعد از دوشش به خوبی انجام شود و سپس اجازه داده شود پیش از خروج دام از چال شیردوش و مواجهه با هوای بسیار سرد، سرپستان های مرطوب خشک شوند.
با توجه به مسری بودن استافیلوکوکوس اورئوس، پوشیدن دستکش در زمان دوشش راه حل پیشگیری کننده بسیار مهمی است. در حالیکه قیمت دستکش نیتریل تقریبا ناچیز است، تقریبا بیش از 70 درصد دامداری ها از این پیشگیری موثر بهره ای نمی برند.
هزینه درمان ورم پستان با هزینه های دیگری در ارتباط است:
- کاهش تولید شیر
- هزینه شیر برگشت خورده از کارخانه
- پرداخت اضافه کاری به کارگران
- خرید دارو
- هزینه های دستمزد دامپزشک
- و گاه حذف اجباری دام از گله
این ها هزینه هایی است که می بایست به بهای تمام شده یک مورد ورم پستان اضافه نمود. هزینه های که صرفا با خرید دستکش نیتریل و استفاده در زمان دوشش به راحتی قابل پیشگیری هستند.
همچنین دامدار می بایست دام های مبتلا به ورم پستان اورئوسی را در پایان شیفت شیردوشی و با دستگاه مجزایی بدوشد و این دام ها در گروه بیمارستان یا دام های مبتلا به ورم پستان نگهداری شوند.
با وجود این توضیحات و بدیهی به نظر رسیدن آنها، به نظر می رسد تنها یک سوم گله ها، این موارد را رعایت می کنند.
برخی تمهیدات مدیریتی برای شرایط سرد و زمستانی در زیر ارایه شده است.
همیشه مدیریت را با کنترل شرایط محیطی آغاز کنید.
- دیوارها و سالن ها را جوری بسازید که دام ها (پستان دام) در معرض بادهای شدید و منجمد کننده نباشد.
- بستر را ضخیم بریزید تا دام احساس آرامش کند.
اگر بستر کم عمق باشد زودتر خیس و کثیف می شود. زمانیکه دام بر روی بستر کثیف بخوابد پستان ش کثیف تر می شود و در شیردوشی می بایست زمان بیشتری صرف شستشوی پستان شود. هر چه زمان شستشو بیشتر باشد به احتمال زیاد سطح بیشتری از پستان خیس می شود و خشک شدن آن زمان بیشتری را طلب می کند. موضوعی که می تواند منجر به سرمازدگی بافت پستانی شود .
- موهای اضافه بر روی پستان را با شعله افکن و یا با دستگاه کوتاه کنید.
بلند بودن موها به معنی خیس تر شدن پستان و کثیف شدن آن است و باعث بروز بیماری های عفونی جدید می شود.
همانطور که در بالا نیز اشاره شد پیش از خروج دام از چال شیردوشی در صورتیکه منطقه شما سرد و بادخیز است پستان ها را خشک کنید و یا اجازه دهید مدتی در سالن شیردوشی بماند تا پستان ها خشک شود.
هوای سرد در کنار رطوبت پایین می تواند به سرعت منجر به خشک شدن پوست پستان و ترک خوردن آن شود. این ترک ها منجر به پاره گی های افقی بر روی سر پستان می شود که علاوه بر ایجاد درد (مانند ترک خوردگی پوست دست) در هنگام استراحت و نیز دوشش دام، شرایط را برای ایجاد کلونی های باکتریایی مانند استافیلوکوکس اورئوس و استرپتوکوک های محیطی بر روی پوست آماده تر می کنند.
در پایان یادآوری می شود که شرایط فوق صرفا در مناطق بسیار سرد و بادخیز رخ می دهد. معمولا با آغاز فصل سرما، شرایط برای رشد باکتری ها و عوامل بیماری زا سخت می شود و از طرف دیگر با کاهش جمعیت مگس ها، ورم پستان کاهش می یابد.